Yenilikçi Bir Çalışma Fareler Üzerinde Yapıldı
Fareler üzerinde yapılan bu ilginç çalışma, bağışıklık sisteminin saldırılarına karşı direnç sağlayan hücrelerin, özellikle tip 1 diyabet gibi hastalıkların tedavisinde umut vaat ettiğini ortaya koydu.
Tip 1 diyabet, bağışıklık sisteminin pankreas beta hücrelerini hedef alarak insülin üretimini durdurmasına neden olur. Bilim insanları, kök hücrelerden elde edilen beta hücreleri ile bu kaybı telafi etmeye çalışsalar da, bu hücrelerin tekrar bağışıklık sistemi saldırısına uğraması büyük bir engel oluşturmaktadır.
Hastalar, nakledilen hücreleri korumak için bağışıklık baskılayıcı ilaçlara ihtiyaç duymaktadır. Ancak bu ilaçlar, ciddi enfeksiyon riskleri ve organ hasarlarına yol açabilmektedir.
Koruyucu Hücrelerin Yaratılması
California Üniversitesi (UCSF) araştırmacıları, bağışıklık sistemi hücrelerini “koruyucu hücreler” haline getirerek önemli bir adım atmıştır. Bu hücreler, saldırgan T hücrelerini engelleyen bir molekül salgılayarak transplant hücrelerini korumaktadır.
Aynı zamanda, bağışıklık sisteminin iltihaplanmayı tetikleyen kimyasal sinyallerini nötralize eden bir protein üreterek iltihabı azaltmakta ve kendi sayısını artırarak savunmayı güçlendirmektedir.
Farelerde Elde Edilen Başarılı Sonuçlar
Yapılan araştırmada, farelere kök hücrelerden elde edilen beta hücreleri nakledilmiş ve ardından saldırgan T hücreleri hedef alınmıştır. Koruyucu hücreler enjekte edilen farelerde, nakledilen beta hücreleri en az 35 gün boyunca sağlam kalmış ve insülin üretimine devam etmiştir. Koruyucu hücrelerin verilmediği farelerde ise beta hücreleri hızla yok olmuştur.
Gelecek Aşamalar ve Hedefler
Araştırmanın bir sonraki adımı, koruyucu hücrelerin yalnızca nakledilen hücreleri hedef almasını sağlamaktır. Çünkü mevcut tasarım, bu hücrelerin vücutta yanlışlıkla başka yerlerde aktive olma riskini taşımaktadır. Bu durum, kanserli veya enfekte olmuş hücrelerin bağışıklık sistemi tarafından temizlenmesini engelleyebilir.
Bu yöntem sadece diyabet için değil, aynı zamanda iltihap kaynaklı diğer otoimmün hastalıkların tedavisinde umut vermektedir. Araştırmacılar, Crohn hastalığı, romatoid artrit ve multipl skleroz gibi hastalıklar için bu yaklaşımı test etmek niyetindedir.
Aynı araştırma ekibi, tasarlanan T hücrelerini beyin tümörlerini hedef almak için de kullanmıştır. Bu hücreler, sağlıklı beyin hücrelerine zarar vermeden tümör hücrelerini etkili bir şekilde yok edebilmektedir.
İnsan Denemeleri ve Gelecek Beklentiler
Araştırmacılar, bu hücrelerin insanlarda kullanılabilmesi için daha fazla test yapılması gerektiğini vurgulamaktadır. Ancak bu yöntem, iltihap kaynaklı hastalıkların hedefe yönelik tedavisi için yeni bir çağın kapısını aralayabilir.
